Bezwzględny, machiaweliczny, podstępny, wyniosły… Cao Cao
Cao Cao 曹操
Bezwzględny, machiaweliczny, podstępny, wyniosły…
… wojownik, mąż stanu, uzurpator, poeta… obok Zhuge Lianga jest bodaj najbardziej rozpoznawaną przez Chińczyków postacią z chińskiej późnej starożytności. Początkowo jako szara eminencja a potem zupełnie jawnie prowadził skomplikowaną grę mającą zabrać władzę cesarską z rąk upadającej ostatecznie dynastii Han. Jego planom na przeszkodzie staneły inne postacie, nie mniej przebiegłe i ambitne. W rezultacie zamiast proklamacji kolejnej dynastii nastał w Chinach czas chaosu zwany Epoką Trzech Królestw.
Biogarfia
Cao Cao urodził się w roku 155, w rodzinie mocno związanej z dworem cesarskim. Już od małego dziecka przejawiał skłonności do stosowania podstępów i było jasne, że ze swoim tupetem zajdzie daleko. Gdy pewnego razu zasięgnął ocenę u znawcy charakterów, usłyszał: „W czasach pokoju będziesz zdolnym ministrem. W czasach będziesz pozbawionym skrupułów bohaterem.”
W służbie Han
Cao konsekwentnie budował swoją karierę poprzez wierną służbę u panującej dynastii. Swoje awanse zawdzięczał zaprowadzanej przez siebie dyscyplinie i walce z korupcją i brakiem poszanowania prawa.
Cao odnosił też sukcesy w tłumieniu rebelii. Największe zasługi wywalczył tłumiąc rebelie Żółtych Turbanów, która wybuchła w 184 roku. Po tym, jak jako kapitan kawalerii stłumił rebelię w prowincji Yu, mianowano go kanclerzem i oddelegowano go do zadania neutralizacji wpływów rebelii w innych rejonach imperium. Trzeba wiedzieć, że praktycznie w całej historii Chin wszelkie ruchy religijne były czynnikiem wybitnie destabilizującym władzę cesarską. Jego destrukcyjną siłę najsilniej dawało się odczuć w chwilach słabnięcia i upadku dynastii.
Z czasem wpływy i władza Cao Cao rosła, aby w decydującym momencie końca Han zapewnić mu stanowisko kanclerza na dworze cesarskim. Coraz bardziej erodująca władza cesarska pozwalała mu przeistoczyć się w faktycznego władcę. W pewnym okresie cesarz jedynie zatwierdzał rozporządzenia i memoranda przygotowane przez Cao.
Zmagania trzech królestw
Gdy nastąpiłą już ostateczna agonia dynastii Han, a utrzymanie pozorów jej istnienia przestało być dla Cao pożyteczne, Cao Cao objawił się jako ten, który sprawuje władzę nad imperium. Niestety dla siebie był władcą jedynie położonego na północy królestwa Wei 魏. Na pozostałych ziemiach Hanów utworzyły się dwa inne ośrodki polityczne – królestwo Shu na południowym zachodzie i Wu na południowym wschodzie. Były to tak zwane Trzy Królestwa. Przez dziesięciolecia zmagały się one między sobą o supremację. Cao Cao już na samym początku władał najsilniejszą z potęg. Przypadła mu centralna część upadłego imperium. Wykorzystywał to do legitymizacji swoich prób ponownego wcielenia położonych na południu królestw Wu i Shuw w obręb swojej kontroli politycznej.
Dwa słabsze królestwa często współpracowały ze sobą, by wspólnymi siłami przeciwstawiać się dalece większej potędze Cao. Siła dwóch mniejszych królestw opierała się na zdolnościach utalentowanych dowódców i polityków. Przy czym największe szczęście do doradców miało najsłabsze z trzech królestw – Shu. Liu Bei, władca Shu, miał do swojej dyspozycji słynnego stratega Zhuge Lianga, a także równie słynnego generała Guan Yu.
Ostatnie lata życia i postać Cao w kulturze
Postępki i działania Cao Cao były raczej dalekie od dydaktycznych ideałów propagowanych przez uczonych konfucjańskich. Wizerunek Cao Cao nie został jednak przez nich zniszczony ani skompromitowany. Zamiast tego Cao stał się symbolem bezwzględności, wyrachowania. Stał się uosobieniem arcygroźnego, bezlitosnego przeciwnika. Tak właśnie jest przedstawiany w niezliczonych komiksach, filmach i powieściach historycznych.
Do popularności postaci Cao Cao przyczyniło się też to, że okres Trzech Królestw to wyjątkowo wdzięczny czas do umiejscowienia opowieści o bohaterstwie, gwałtownych zdarzeniach rozdzielających kochanków, a też o ulubionych przez Chińczykach intrygach przeplatanych z widowiskową walką zbrojną.
Do przeczytania i obejrzenia:
W książce 36 forteli Cao Cao pojawia się w kilku relacjach historycznych jako ofiara i mistrz forteli wojennych i politycznych.
Aby zapoznać się z klimatem i wydarzeniami Epoki Trzech Królestw warto obejrzeć film Trzy królestwa (ang. Red Cliff, czyli Czerwone klify).