Trzy przykłady geopolitycznego szalbierstwa
1. Poziom przekłamań narracyjnych: prosta niekompetencja.
Kanał: Task & Purpose. Ilość subskrybentów 1,6 mln. Link: https://youtu.be/X89Qi4lrNcw Ilość obejrzeń filmu: 800 tys.
Problem: Karygodny brak jakiejkolwiek weryfikacji tego, czy treść jest zgodna ze stanem faktycznym.
W opisie sytuacji napięć w Cieśninie Tajwańskiej widzimy mapkę z wizualizacją ukształtowania powierzchni wyspy. Oto ona (czas w materiale 9:35):
Problem: Na mapce widzimy podział wyspy Tajwan na „gęste góry” i „płaskie równiny”. Opis na mapie oraz to, co mówi prowadzący, jest odwrotny do stanu faktycznego. To zachodnia część Tajwanu jest w większości terenem płaskim. Autor w sposób oczywisty nawet nie zerknął na jakąkolwiek mapę, nawet tą w telefonie. Prawdziwe ukształtowanie powierzchni wyspy wygląda mniej więcej tak:
2. Click-bait i nierealistyczna teoria:
Kanał: The Military Show (830 tys. subskrybentów)
Film: Taiwan Has a Secret REVENGE Plan for China (315 tys. wyświetleń). Link: https://www.youtube.com/watch?v=uoAGYH44hCc (Czas 23:25)
Problem: Autor fantazjuje o scenariuszu chińskiej inwazji na Tajwan, w którym Tajwan wykonuje odwetowe uderzenie na Chiny polegające na zniszczeniu Tamy Trzech Przełomów (Wiki).
Sam prowadzący jako skutek ataku wymienia m.in. katastrofalne zalanie terenów poniżej tamy. Nie wspomina, że skutkiem takiego zalania byłaby śmierć co najmniej kilku milionów osób zamieszkujących te tereny. Czyn miałby więc charakter porażającej zbrodni wojennej i z całą pewnością zostałby potępiony przez światową opinię publiczną. Tajwan zaś straciłby przez to sympatię przynależną ofierze inwazji. Cytat:
This would result in one of the largest and most-horrific floods in human history. The lower Yangtze Valley would be completely submerged under an apocalyptic amount of water; the cities of Wuhan, Nanjing, and Shanghai would be mostly washed away. And, as we said before — along with catastrophic economic damage — millions if not tens of millions of civilians would likely be killed.
Miałyby zginąć miliony osób, a więc, co sam autor przyznaje, otwarłoby ChRL drogę (stworzyło racje moralne) do ataku bronią nuklearną.
Scenariusz jest więc jawnie i całkowicie nierealistyczny.
3. Budowanie grupy „wyznawców” i prestiżu
Kanał: Historia realna (680 tys. subskrybentów)
Film: Zderzenie na Pacyfiku. USA-Chiny: Czy wojna gospodarcza zamieni się w kinetyczną? – Jacek Bartosiak (270 tys. wyświetleń) Link: https://youtu.be/g5SHWG85w9Y
Poziom problemu: zaawansowany.
Problem: Rozmawiający kreślą scenariusz, w którym Chiny inicjują operację inwazji na Tajwan, a następnie, całkiem słusznie w obrębie tej teorii, stwierdzają, że jakikolwiek ruch militarny ze strony ChRL musiałby zacząć się od wyprzedzającego ataku na amerykańskie bazy w rejonie: na wyspie Guam oraz na japońskiej Okinawie.
Aby zamaskować bezprzedmiotowość swojego rozumowania, rozmówcy nie uwzględniają:
- Tego, że Chiny nie mają żadnej pilnej potrzeby geopolitycznej zmuszającej je do wszczęcia wojny, a więc postawienia się w roli agresora. Atak na amerykańskie bazy da Stanom idealne uzasadnienie do zastosowania dowolnych środków odwetowych.
- Tego, że przed ewentualnym ruchem militarnym powstrzymuje je sytuacja geostrategiczna w rejonie, tj. zależność Japonii i Korei Południowej od funkcjonowania szlaków morskich, którymi dociera do nich ropa i gaz m.in. z Bliskiego Wschodu.
- To samo zastrzeżenie dotyczy północy Chin: zamienienie rejonu Tajwanu w strefę wojenną generuje nieprzewidywalne problemy z zaopatrzeniem Chin we wszystko, co płynie w ich kierunku z Bliskiego Wschodu, Australii i innych źródeł.
Podsumowanie całości
Jakość materiałów dotyczących Tajwanu, a także czynniki takie jak potrzeba budowania oglądalności i tworzenia kontentu przyciągającego stałą widownię jest plagą współczesnej infosfery. Zachęcam do zadawania pytań o realistyczność rozmaitych scenariuszy geopolitycznych na Twitterze lub Facebooku: